Όχι στις καταχρηστικές χρεώσεις τραπεζών
Κατηγορία : Οικονομία-Αγορά    Τεύχος : 511
Tο Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε προσφυγή των τραπεζών κατά των περιορισμών που επέβαλε το υπουργείο ανάπτυξης όσον αφορά τα λεγόμενα «ψιλά γράμματα» των δανειακών συμβάσεων. Το υπουργείο Ανάπτυξης μετά την απόφαση του ΣτΕ αναφέρει ότι η απόφαση συγκεκριμενοποιεί τι απαγορεύεται να πράττουν και να χρεώνουν οι τράπεζες κατά τη διενέργεια συναλλαγών με τους καταναλωτές σε ό,τι αφορά στεγαστικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες, καταθέσεις. Πλέον δεν υπάρχει κανένα «παράθυρο» και δικαιολογία για τη συνέχιση τέτοιων πρακτικών, τονίζει το ΥΠΑΝ και επισημαίνει ότι πλέον οι τράπεζες οφείλουν να προχωρήσουν, άμεσα, στη διαγραφή των «ψιλών γραμμάτων» που περιέχουν καταχρηστικούς όρους για τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να χρεώνονται με παράνομες προμήθειες. Επίσης προειδοποιεί ότι θα συνεχίσει τους ελέγχους και την επιβολή αυστηρών κυρώσεων, όπου διαπιστώνεται παραβατική συμπεριφορά, ενώ παρακολουθεί στενά τη δικαστική εξέλιξη υποθέσεων που εκκρεμούν προκειμένου, με νέα παρέμβασή του, να διευρύνει το πλαίσιο προστασίας των δανειοληπτών, για τις περιπτώσεις που θα υπάρξουν αμετάκλητες, δικαστικές αποφάσεις για καταχρηστικούς όρους. Ειδικότερα, το υπουργείο Ανάπτυξης αναφέρει στην ανακοίνωσή του ότι η απόρριψη από την Ολομέλεια του ΣτΕ της προσφυγής των τραπεζών κατά της Υπουργικής Απόφασης: «Απαγόρευση αναγραφής Γενικών Όρων Συναλλαγών που έχουν κριθεί καταχρηστικοί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις», δικαιώνει τη στρατηγική και τις επιλογές του ΥΠΑΝ, σηματοδοτώντας το τέλος μιας μακράς περιόδου αμφισβήτησης, εκ μέρους των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, της καταχρηστικότητας διαφόρων χρεώσεων και προμηθειών. Με βάση το θεσμικό πλαίσιο, που δημιούργησαν η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και το ΥΠΑΝ, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, απαγορεύεται κατά τη διενέργεια συναλλαγών τους με καταναλωτές, να εισπράττουν ποσά τα οποία αφορούν: Σε συμβάσεις στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου • στην είσπραξη εξόδων χρηματοδότησης, προέγκρισης δανείων ή εξέτασης αιτήματος δανείου, ανάλογα με το ποσό του δανείου. • στην προμήθεια ή έξοδα φακέλου. • στην καταγγελία της δανειακής σύμβασης και την αναζήτηση του συνόλου του ανεξόφλητου ποσού με τους αναλογούντες τόκους υπερημερίας, σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε δόσης ή μέρους αυτής ή των τόκων. • στην εκχώρηση και μεταβίβαση στην τράπεζα των ενοικίων ακινήτου, ως πρόσθετη ασφάλεια, εφόσον η τράπεζα απαιτεί επιπλέον από τον καταναλωτή να εγγράψει, υπέρ αυτής, προσημείωση για ποσό που υπερκαλύπτει το ύψος του δανείου, και, επιπροσθέτως, εγγυάται για το δάνειο αυτό και κάποιο άλλο πρόσωπο. • στην καταβολή ποινής προεξόφλησης. • στον υπολογισμό τόκων με βάση τις 360 και όχι τις 365 ημέρες. • στην παραίτηση του εγγυητή από νόμιμα δικαιώματά του. Σε συμβάσεις χορήγησης πιστωτικών καρτών • στην επιβολή προμήθειας σε περίπτωση που ο καταναλωτής κάνει ανάληψη μετρητών με τη μορφή δανείου από πιστωτική κάρτα. • στην αυθαίρετη και αναιτιολόγητη αύξηση του επιτοκίου στις πιστωτικές κάρτες, χωρίς να το προσδιορίζει επακριβώς, να το συνδέει και να το προσαρμόζει με επιτόκιο αναφοράς, π.χ. Euribor ή επιτόκιο ΕΚΤ. • στην αναγκαστική επιβολή πρόσθετων χρεώσεων και οφειλών από πιστωτική κάρτα, ακόμα και αν ο καταναλωτής δεν αντιδράσει εγκαίρως και σύμφωνα με τις προθεσμίες που του έχει τάξει η τράπεζα. • στη μονομερή αναπροσαρμογή της ετήσιας συνδρομής πιστωτικής κάρτας, χωρίς προηγουμένως να ενημερώνεται ο κάτοχος - καταναλωτής. • στην παρακράτηση προμήθειας ή επιβολής εξόδων για τη χορήγηση βεβαίωσης οφειλών. • στην απροειδοποίητη ή αναιτιολόγητη καταγγελία, εκ μέρους της τράπεζας, της σύμβασης πίστωσης ή στη μονομερή απαγόρευση χρήσης της κάρτας ή στη μονομερή τροποποίηση οποιουδήποτε όρου της σύμβασης. Σε συμβάσεις λογαριασμού κατάθεσης • Στην επιβολή χρεώσεων σε λογαριασμούς με καταθέσεις χρημάτων κάτω από το όριο που η ίδια η τράπεζα καθορίζει. «Είναι σαφές ότι πλέον δεν υπάρχει κανένα “παράθυρο” και καμία δικαιολογία για τη συνέχιση μιας πρακτικής που δεν συνάδει με τους κανόνες μιας ευνομούμενης πολιτείας» τονίζει στην ανακοίνωση του ΥΠΑΝ. «Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να προχωρήσουν, άμεσα, στη διαγραφή των “ψιλών γραμμάτων” που περιέχουν καταχρηστικούς όρους για τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να χρεώνονται με παράνομες προμήθειες». »Το ΥΠΑΝ θωρακίζει θεσμικά τους καταναλωτές, ασκώντας εντατικούς ελέγχους και επιβάλλοντας κυρώσεις. Ταυτόχρονα, ενημερώνει τους πολίτες, προκειμένου να αποκτήσουν κουλτούρα σωστού δανεισμού, ενώ, φροντίζει υπεύθυνα, μακριά από λαϊκισμούς και υπερβολές, να λειτουργεί η αγορά τραπεζικών προϊόντων με κανόνες και ευκαιρίες για όλους» καταλήγει η ανακοίνωση. Από την πλευρά τους οι τράπεζες δεν ανακοίνωσαν δημόσια τη θέση τους. Ωστόσο οι τράπεζες, παρά τις απειλές του υπουργείου Ανάπτυξης για επιβολή προστίμων στην περίπτωση που δε συμμορφωθούν, στην πράξη αρνούνται να απαλείψουν τα «καπέλα» και τα ψιλά γράμματα από τις συμβάσεις τους και επιβάλλουν και πολλές άλλες πα- ράνομες χρεώσεις με άλλα ονόματα! Όπως υπολογίζεται, τα χαράτσια που επιβάλλουν οι τράπεζες στους πελάτες τους ξεπερνούν τα 2 δισ. Ευρώ! Οι όροι που κρίθηκαν παράνομοι αφορούν τις συμβάσεις των στεγαστικών δανείων, των πιστωτικών καρτών και των καταθετικών λογαριασμών, ενώ υπάρχουν δεκάδες άλλοι που έχουν αντικαταστήσει παλιότερους όρους που είχαν κριθεί παράνομοι. Ουσιαστικά πρόκειται για «χαράτσια», που διαμορφώνονται από τα διάφορα έξοδα έ γκρισης και εξέτασης της αίτησης, τις συνδρομές και την εισφορά υπέρ του Δημοσίου, επιβαρύνσεις που φαίνονται μόνο στα «ψιλά γράμματα» των δανειακών συμβάσεων, αλλά που ανεβάζουν το πραγματικό επιτόκιο σε δυσθεώρητα επίπεδα. Ειδικότερα, η γεωγραφία των καταχρηστικών όρων στις συμβάσεις, τόσο αυτών που έχουν κριθεί παράνομοι από δικαστήρια όσο και των νέων, χωρίζεται σε τέσσερις κατηγορίες: τους «καμουφλαρισμένους» καταχρηστικούς όρους, τους νέους καταχρηστικούς όρους, την αύξηση του ποσού σε υφιστάμενες χρεώσεις και τους 14 όρους που κρίθηκαν παράνομοι με υπουργική απόφαση. Οι τράπεζες με τρικ και κρυφές χρεώσεις ακυρώνουν τις καταδίκες για τους καταχρηστικούς όρους. Μερικές επισημάνσεις επ’ αυτών είναι: Οι «καμουφλαρισμένοι» καταχρηστικοί όροι αφορούν παλιά έξοδα φακέλου, τα οποία έγιναν έξοδα συγκέντρωσης στοιχείων πελάτη ή έξοδα εξέτασης και έγκρισης της αίτησης δανείου. Επίσης, τα έξοδα φακέλου για τα στεγαστικά έσπασαν σε 4 κατηγορίες, τα έξοδα προέγκρισης, εξέτασης και έγκρισης δανείων, έξοδα τεχνικού ελέγχου και έξοδα νομικού ελέγχου. Οι νέοι καταχρηστικοί όροι είναι έξοδα που αφορούν είτε νέα προϊόντα είτε παλαιά, τα οποία διανθίστηκαν με επιπλέον παροχές, τις οποίες οι δανειολήπτες πληρώνουν. Κάποιες τράπεζες αύξησαν τις υφιστάμενες χρεώσεις μέχρι 60 ευρώ, δηλαδή κατά 33%, στα καταναλωτικά δάνεια, ενώ κάποιες άλλες αύξησαν το επιτόκιο κατά 1,5 μονάδα, παρά τη μείωση του ευρωπαϊκού επιτοκίου στο ίδιο διάστημα κατά 2,75 μονάδες. Στις πιστωτικές κάρτες άλλες τράπεζες επανέφεραν την ετήσια συνδρομή που είναι 35 ευρώ, ενώ τράπεζες για την ανάληψη μετρητών μέσω πιστωτικής ή άλλης κάρτας επέβαλαν «χαράτσι» 15 ευρώ για κάθε ανάληψη. Στη στεγαστική πίστη οι τράπεζες, αφού έχουν κρατήσει σταθερά ή και αύξησαν τα επιτόκια των νέων δανείων στο ίδιο διάστημα που το βασικό επιτόκιο της EKT έπεσε από 4,25 στο 1,75%, προχώρησαν σε μεγάλες αυξήσεις στα έξοδα φακέλου.